ҰҚК

(Договор о коллективной безопасности (ДКБ))

Ташкент (Өзбекстан) қаласында, 1992 ж. 15 мамырында ТМД-ға қатысушы мемлекеттер Армения, Қазақстан, Қыр-ғызстан, Ресей, Тәжікстан, Өзбекстан басшыларының қол қоюымен бекітілген. Сонымен қатар ҰҚК-ге Әзірбайжан (1993 ж. 24 қыркүйек), Грузия (1993 ж. 9 желтоқсан), Беларусь (1993 ж. 31 желтоқсан) кіреді. Келісім соңынан ұзарту шартымен бес жылға жасалып, 1994 ж. 20 сәуірінде күшіне енген. БҰҰ хатшылығында 1995 ж. 1 қазанында тіркелген. ҰҚК-ге сай қатысушы мемлекеттер мемлекетаралық қатынастарда күш қолданбауға немесе күш арқылы қыр көрсетпеуге, әскери одақтарға кірмеуге немесе қандайда болмасын басқа топтастықтарға, сонымен қатар қатысушы мемлекеттердің басқаларына бағытталған әрекеттерге қатыспауға міндеттеме алды. Бір немесе бірнеше қатысушы мемлекеттің аумақтық тұтастығына және тәуелсіздігі мен қауіпсіздігіне қатер туған немесе халықаралық бейбітшілік пен қауіпсіздікке қатер төнген жағдайда қатысушы мемлекеттер бірлескен кеңес механизмін кідіріссіз іске асыратын болады.

Қатысушы мемлекеттердің біріне қарсы агрессиялық акт жасалған жағдайда, басқа қатысушы мемлекеттер мұны ҰҚК-ге қатысушы мемлекеттерге қарсы агрессия деп қарай отырып, әскери көмекті қоса алғанда оған қажетті көмек көрсетеді, сонымен қатар БҰҰ Жарғысының 51-бабына сай ұжымдық қорғану құқығын жүзеге асыру ретінде өзінде бар құралдармен қолдайды. ҰҚК-ге қатысушы мемлекеттердің жоғарғы саяси органы — Ұжымдық қауіпсіздік кеңесі. Оның құрамына ҰҚК-ге қатысушы мемлекеттердің басшылары, Сыртқы істер министрлері, Қорғаныс министрлері және Ұжымдық қауіпсіздік кеңесінің Бас хатшысы кіреді. Ұлттық қауіпсіздік келісімі оның мақсаттары мен принциптерін қостайтын басқа мемлекеттердің қосылуына әрқашан дайын.